Energieprijzen schommelen en het klimaat verandert. Daarom loont het om precies te weten waar je stroom en gas blijven. Met duidelijk inzicht kun je gericht apparaten vervangen, gewoontes aanpassen en euro’s besparen. De stappen hieronder laten zien hoe je snel van ruwe cijfers naar slimme acties komt.

Meten is weten

Een goede eerste stap is een p1 meter aansluiten op de slimme meter. Dit kleine kastje leest live je stroom- en gasverbruik uit en stuurt de data naar een app op je telefoon. Zo zie je direct piekmomenten, bijvoorbeeld wanneer de wasdroger draait of de boiler aanslaat. Daarnaast kun je dag-, week- en maandgrafieken vergelijken met dezelfde periode vorig jaar. Schrik je van een hoge basislijn ’s nachts? Trek dan de stekker van apparaten één voor één uit en kijk welke daling optreedt. Vaak blijken oude adapters of een tv-decoder de stille slurpers. Verder kun je meldingen instellen bij overschrijding van een dagbudget. Zo word je bewust op het moment dat verbruik uit de hand loopt en niet pas bij de jaarnota.

Van data naar actie

Nu je weet wanneer en hoeveel je verbruikt, zet je praktische stappen. Ook haal je een losse energiemeter in huis om het verbruik per apparaat te meten. Steek de meter tussen, zeg, de vriezer en het stopcontact en noteer het kWh-verbruik over 24 uur. Reken dit om naar kosten met jouw energietarief. Je ziet snel of vervanging loont. Verder helpt het om apparaten in tijdsblokken te groeperen. Zet de vaatwasser op een uitgestelde start zodat hij draait tijdens het goedkope nacht­tarief. Gebruik daarnaast een slimme stekker bij de wasmachine, stel een melding in zodra het programma klaar is en hang de was direct op. Dat voorkomt overbodig centrifugeren. Verder kun je in de verbruiksapp doelen instellen, bijvoorbeeld tien procent minder gas in december. De app vergelijkt jouw verbruik met vergelijkbare huishoudens en geeft persoonlijke tips, zoals korter douchen of radiatoren in de hal lager zetten.

Volhouden en finetunen

Daarna is het zaak om besparingen blijvend te maken. Zet elke eerste dag van de maand een herinnering in je agenda om de verbruiks­app te openen en de trends te bekijken. Kijk of de baseline in stroom verlaagd kan worden door bijvoorbeeld de wifi-router ’s nachts op eco-modus te zetten. Ook vervang je halogeenlampen die nog niet zijn aangepakt door led-varianten. Gebruik verder de functie ‘virtueel verbruik’ in je energie­manager om te zien wat zonnepanelen opleveren. Zo krijg je inzicht in welke uren je eigen stroom het beste kunt gebruiken voor laden van een laptop of elektrische auto. Tot slot is delen motiverend. Bespreek je grafieken met familieleden of buren en daag elkaar uit om maandrecords te breken. Kleine aanpassingen zoals de thermostaat één graad lager en deksels op pannen leveren samen een grote besparing op. Met deze routine verandert energie­bewustzijn van een eenmalig project in een vast onderdeel van jouw huishouden.